Dlaczego 20% pracowników generuje 80% zysków? – analiza ABC Pareto

Co to jest analiza ABC Pareto?

Zapewne analiza ABC Pareto jest Ci znana, a nawet jeśli nie, to się zetknąłeś z Nią tylko nie wiesz, że to analiza ABC

Ludzie zastanawiają się czasem dlaczego:

• 20% chwil w życiu daje 80% radości
• 20% facetów jest odpowiedzialnych za 80% zdrad
• 20% zapasów generuje 80% obrotów
• 20% kierowców otrzymuje 80% mandatów
• 20% ludności gromadzi 80% pieniędzy
• 20% ubrań nosimy przez 80% czasu
• …

Skoro taka prawidłowość zdarza się w każdym obszarze życia, to dlaczego tak rzadko wykorzystujemy ją w życiu?

A więc kto zauważył tą niezwykle ważną prawidłowość?

Markiz Vilfredo Federico Damaso Pareto. Był to włoski ekonomista i socjolog, który żył w XIX wieku. Był on współtwórcą tzw. „lozańskiej szkoły w ekonomii”. Analizował on rozkłady dochodów ludności we Włoszech w XIX wieku, co pozwoliło mu stwierdzić pewną prawidłowość. Jak się później okazało, prawidłowość można było przenieść na inne grunty ekonomii i życia codziennego, co przyczyniło się do formułowania trafniejszych wniosków.

Podobne ideowo wykresy zastosował M.O. Lorenz dla zobrazowania nierównomiernego rozkładu bogactw. Utworzył się spór o autorstwo tej metody. Lorenz był amerykańskim ekonomistą, który opracował krzywą, nazwaną krzywą Lorenza w 1905 roku, która obrazowała nierówność dochodów.

Analiza ABC Pareto vs Procedura podziału pozycji asortymentowych

Można uznać, że obaj autorzy mieli wkład w stworzenie teorii, która mówi, że 20% klientów przynosi 80% zysków, 20% ubrań nosimy przez 80% czasu lub 20% pracowników generuje 80% przychodów.

Procedura podziału pozycji asortymentowych wg metody ABC obejmuje następujące kroki:

• obliczenie rocznej wartości zużycia każdej pozycji asortymentowej,
• posortowanie wartości zużycia w porządku malejącym,
• zsumowanie wartości wszystkich pozycji,
• obliczenie procentowe udziału każdej pozycji w wartości ogółem,
• obliczenie skumulowanych udziałów procentowych,
• ustalenie podziału na grupy A, B oraz C (ok. 20% pozycji w ujęciu udziału w ilości całkowitej będzie stanowić ok. 80% wartości zużycia wyznaczając pozycje kwalifikujące się do grupy A, kolejne ok. 15% wartości zużycia wyznaczy pozycje kwalifikujące się do grupy B, pozostałe pozycje tworzyć będą grupę C).

Należy jednak pamiętać, że zasada 80/20 ma charakter umowny i określając granice przedziałów należy kierować się „siłą” danej pozycji, a nie ścisłym przekroczeniem (lub nie przekroczeniem) granicy np. 20%. Przykładowo pozycja druga (x10) w tabeli poniżej ma 34,1 % udziału w skumulowanej wartości zużycia dając łącznie z pozycją pierwszą (x4) 68,9%. Kolejna pozycja x7 ma „tylko” 7,4% udziału w skumulowanej wartości zużycia i w tym sensie jest podobna do pozycji następnej (która ma 6,4% udziału). Zatem zarówno pozycja x7 jak i x5 może zostać zakwalifikowana do grupy B. Jednym słowem jest to analiza, która pokazuje, że zwykle istnieje jakaś mniejsza część danego zbioru o dominującym wpływie na analizowane zjawisko. Oczywiście w praktyce siła tej części zbioru może być różna. To znaczy możemy mieć zarówno grupę 20% o sile 80%, ale również grupę „słabszą” (np. 30% daje 60%) lub „silniejszą” (np. 10% daje nam 90% wpływu). Zadaniem menedżera jest rozpoznanie tej charakterystyki dla warunków organizacyjnych zarządzanego przedsiębiorstwa.

Przykładowa analiza ABC Pareto wg wartości zużycia

Źródło: Hadaś Ł., Klimarczyk G., Ragin-Skorecka K. (2014). Zarządzanie zakupami. Poradnik. Wydawnictwo Open Nexus. Poznań.